Харилцааны соёл

Орчин тойрныхоо хүмүүстэй буруу харьцах нь өөрийгөө болон бусдыг эвгүй байдалд оруулна. Харилцааны соёлтой хүн өөрийгөө болон өөрийн хамт олныг эвгүй байдалд оруулахгүй байхыг эрмэлзэж, бусдад таашаагдахгүй зүйлийг хувийн амьдрал болон биеэ авч явах байдалдаа гаргадаггүй. Бусдаас эвсэг байдлыг шаардахаасаа өмнө өөрөө эвсэг байх шаардлагатай. Эелдэг хүн бусдын бодол санаа, дур сонирхол, зуршил зэрэгт анхааралтай ханддаг, хүмүүстэй харилцах үедээ дуугаа өндөр болгодоггүй, бусдын нэр хүндийг гутаан доромжилдоггүй, хүнд байдалд орсон хүмүүст тусалдаг юм. Эелдэг зан, харилцааны соёл нь уриалгахан, тэвчээртэй байдлаар голлон илэрдэг. Иймээс сурагч та тэвчээртэй, түргэн уурлахгүй, бусдыг доромжлохгүй, яльгүй зүйлээр хүнийг өөчилдөггүй байх ёстой. Харилцааны соёл нь мэндлэх, танилцуулах ёсоос эхэлнэ. Хүмүүсийн харилцааны уламжлалт хэлбэрүүдийн нэг нь мэндлэх ёс юм. Найз нөхөд, танил, ойр дотны хүмүүстэй болон хамт сурдаг нөхөдтэйгөө, хөрш, гэр орныхонтойгоо уулзахдаа хүмүүс бие биенийгээ хүндэтгэж байгаагаа илэрхийлж мэндлэлцдэг.Мэндлэх ёс нь хүн төрөлхтний эрт дээр үеэс уламжилж ирсэн заншил бөгөөд өдөр тутам хүмүүсийн хоорондын яриа хөөрөө, харьцааг эхлүүлдэг зайлшгүй нэг зүйл юм. Мэндлэхээр гараа сунгаж байгаа нь хүндэтгэл үзүүлж буйн илэрхийлэл юм. Yнэн санаанаасаа, халуун дотноор гар барих нь хүний сэтгэлийг хөдөлгөж, тэнэгэр сайхан болгодог. Мэндэлж байгаа хүмүүс бие биенийхээ нүд рүү эгц харж, биеэ биеэ сайн танихгүй бол төлөв даруу байдлаар мэндлэх ёстой. Бусадтай харьцахад даруу төлөв байвал зохистой. Даруу хүнийг хүмүүс тойрон хүрээлж, хүндэтгэн харьцах бөгөөд даруу хүн өөрийгөө бусдаас дээгүүр тавихыг эрмэлздэггүй. Даруу зантай хүн бусдыг хүндэтгэж, хамт олны дунд эзлэх өөрийн байр суурийг зөв үнэлж чаддаг. Олны дунд ичдэг, биеэ барьдаг, сандарч мэгдэн ярьж чаддаггүй бол ичимхий, "нүүр хагараагүй" хүүхэд байна гэдэг. Бусадтай харьцах үедээ иймэрхүү байдалд ордог бол дараах зүйлсийг анхаарах хэрэгтэй: • Ердийн байдгаараа энгийн байхыг бод • Яриандаа бусдад эвгүй сэдвийг сонгон оруулах хэрэггүй • Эвгүй байдалд орвол товчхон уучлалт гуйгаад яриагаа цааш үргэлжлүүл. Эсвэл сэдвээ өөрчил • Юм ярихдаа бусдыг хүндэтгэж, тэдний сонирхол, цаг завыг бодолцож үзэх хэрэгтэй • Өөрийн амжилтын тухай, өөрийнхөө тухай ярихыг хичээх хэрэггүй. Хүний хувийн амьдралтай холбоотой асуудлыг асууж, шалгаах нь зохисгүй. Байхгүй байгаа нөхрөө муулсан зүйл хэзээ ч битгий ярьж бай

/А.С.Агаронян "Биеэ авч явах соёл", М.Шатар "Түмний дунд түвшин явахын учир"/